Hoạt động báo chí phục vụ nhiệm vụ chính trị, cung cấp thông tin thiết yếu nhưng lại chưa nhận được sự hỗ trợ đầy đủ. Đặc biệt, những năm gần đây, tổng doanh thu của các cơ quan báo chí đều sụt giảm mạnh lại chịu gánh nặng về thuế khiến báo chí ngày càng khó khăn.

Bộ TTTT đề nghị Bộ Tài chính xem xét 5 nhóm vấn đề tháo gỡ vướng mắc cho cơ quan báo chí. Đồ hoạ: Tuấn Anh

Người làm báo có nguy cơ giảm thu nhập

Năm 2010, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư 150/2010/TT-BTC. Đây là lần đầu tiên có văn bản hướng dẫn cụ thể về thực hiện thuế đối với cơ quan báo chí gồm: báo in, báo hình, báo nói. Thông tư 150/2010/TT-BTC đã gỡ bỏ những vướng mắc, tháo gỡ những khó khăn cho cơ quan báo chí, nhất là những đơn vị có thu.

Tuy nhiên, đầu năm 2023, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư 19/2023/TT-BTC bãi bỏ Thông tư 150/2010/TT-BTC hướng dẫn về thuế giá trị gia tăng (GTGT) và thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) đối với các cơ quan báo chí, có hiệu lực từ ngày 18.5.2023. Các nội dung quy định về thuế GTGT, thuế TNDN tại Thông tư số 150/2010/TT-BTC không còn được áp dụng trên thực tế mà được áp dụng thống nhất theo pháp luật thuế GTGT, thuế TNDN hiện hành. Điều này khiến cơ quan báo chí đang trong bối cảnh khó khăn lại càng thêm khó khăn.

Trước đây, Thông tư 150/2010/TT-BTC đã tạo điều kiện cho cơ quan báo chí khi cho phép trường hợp bán báo và quảng cáo không đủ bù đắp chi phí, nên phải tính chung phần thu từ các hoạt động khác như thu tài chính, các chương trình hội thảo, sự kiện.

Ngoài ra, Thông tư 150/2010/TT-BTC cho phép cơ quan báo chí được tính "chi phí tiền lương tính vào chi phí hợp lý khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN là số tiền lương báo thực trả cho người lao động, có chứng từ hợp lệ, hợp pháp". Nhờ thông tư này, cơ quan báo mới đảm bảo nguồn thu nhập ổn định cho cán bộ phóng viên làm việc.

Trao đổi với PV Báo Lao Động về vấn đề này, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh - Giảng viên cao cấp Học viện Tài chính cho rằng: "Nếu không được tính chi phí tiền lương thực nhận của cán bộ phóng viên vào chi phí hợp lý hợp lệ thì sẽ rất thiệt thòi cho cơ quan báo chí có tự chủ kinh phí, không hưởng lương từ ngân sách. Trong trường hợp này, thu nhập của người lao động trong cơ quan báo chí sắp tới có nguy cơ sẽ còn giảm mạnh".

Theo phân tích của một chuyên gia tài chính, Bộ Tài chính căn cứ theo luật Thuế GTGT, Luật Thuế TNDN sửa đổi bổ sung năm 2013 thì cũng cần sửa đổi bổ sung Thông tư số 150/2010/TT-BTC cho phù hợp chứ không nên bãi bỏ toàn bộ thông tư. Cơ quan báo chí không chỉ là cơ quan đặc thù, còn mang tính chính trị xã hội sâu sắc, do đó cần có thông tư hướng dẫn riêng, chứ tính chung như doanh nghiệp thì cần xem xét một cách đầy đủ, rõ ràng để có thể thực hiện. Nếu không, sẽ gây gánh nặng thuế cho cơ quan báo chí.

Đề xuất áp dụng thuế TNDN 10% cho báo chí

Theo công văn Bộ Thông tin và Truyền thông (TTTT) gửi Bộ Tài chính, hiện nay các cơ quan báo in đã được Nhà nước ưu đãi về thuế thu nhập doanh nghiệp với thuế suất là 10%. Tuy nhiên, hiện nay nhiều cơ quan báo chí có hai loại hình báo chí trở lên (báo nói, báo hình, báo in, báo điện tử). Trong khi đó, hoạt động báo chí đều phục vụ nhiệm vụ chính trị, cung cấp thông tin thiết yếu.

Vì vậy, Bộ TTTT đề xuất Nhà nước thống nhất áp dụng chính sách ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp cho tất cả các loại hình báo chí, tạo điều kiện hỗ trợ cho báo chí và thuận lợi cho công tác hạch toán, quản lý thuế.

TS. Nguyễn Trí Hiếu - Chuyên gia kinh tế cho biết: "Hiện nay do cơ chế thị trường nên thực tế hoạt động xuất bản, phát hành báo in của hầu hết các báo đều bị lỗ. Các báo đều phải hoạt động ở nhiều loại hình khác nhau. Chính vì vậy, việc đề xuất áp dụng chính sách ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp cho tất cả các loại hình báo chí là hoàn toàn hợp lý".