So sánh công nghệ phát thanh số và phát thanh tương tự (Nguồn: EBU)

Trong xu hướng hội tụ công nghệ, đa phương tiện, đa dịch vụ, sự bùng nổ các dịch vụ nội dung số trên mạng Internet đã làm thay đổi cách thức tiếp nhận thông tin của công chúng, trong đó có thính giả nghe đài. Máy thu thanh đã không chỉ còn là “loa” cung cấp thông tin âm thanh mà đã trở thành một kho thông tin đa phương tiện với nhiều chức năng trong đó có màn hình LCD hiển thị các thông tin như tên bài hát, ca sĩ, bản tin giao thông, thời tiết... Sự kết hợp phát thanh số với một số công nghệ viễn thông khác như 4G/5G để tạo ra một kênh phản hồi một cách tiếp cận nội dung hoàn toàn mới.

Người nghe cũng như người xem truyền hình đang có nhu cầu ngày càng cao và thói quen nghe các chương trình thay đổi liên tục. Các mô hình nghe đài phát thanh truyền thống công nghệ tương tự đang dần bị thay thế hoặc đổi mới sang công nghệ phát thanh số cung cấp trên các nền tảng số đa phương tiện giúp người nghe có nhiều cách để tương tác và nghe thưởng thức nội dung. Hòa cùng dòng chảy đó và để đón đầu xu thế trong thời đại số, một số Đài phát thanh lớn ở Việt Nam đã có những bước chuyển mình sang công nghệ phát thanh số để đáp ứng yêu cầu truyền tải nội dung trong thời đại mới.

Một trong số ưu điểm lớn nhất mà phát thanh số mang lại đó là cung cấp các dịch vụ đa dạng hơn phát thanh truyền thống: ngoài các chương trình phát thanh với chất lượng cao, phát thanh số còn có thể cung cấp các dịch vụ gia tăng như văn bản, dữ liệu hay thậm chí là tín hiệu video, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thính giả. Có thể nói, phát thanh số tại Việt Nam vẫn còn là một trong những công nghệ mới chưa được phổ cập rộng rãi. Trái ngược hoàn toàn với điều đó, công nghệ này đã được giới thiệu rộng rãi trên thế giới từ cách đây gần chục năm. Một số chuẩn công nghệ phát thanh số nổi bật được áp dụng rộng rãi trên thế giới điển hình như 2 tiêu chuẩn DAB/DAB+ và tiêu chuẩn DRM/DRM+. Công nghệ DAB/DAB+ hiện đã phổ biến rộng rãi tại hầu hết các nước châu Âu với hàng trăm triệu thính giả ở khu vực.

Tại Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam và 63 Đài phát thanh, truyền hình địa phương đã triển khai phát sóng song song các chương trình phát thanh trên mạng Internet song song với hệ thống phát thanh tương tự. Trong đó, chỉ riêng Đài Tiếng nói Việt Nam đã tiến hành các bước thử nghiệm ứng dụng công nghệ phát thanh số từ hơn 5 năm qua. Đài đã xây dựng Đề án triển khai phát thanh số Quốc gia, dự kiến triển khai một mạng phát thanh số hoàn toàn mới để phát sóng song song với hệ thống phát thanh tương tự hiện có trong giai đoạn chuyển tiếp về công nghệ. 

Với nhận định trong thời gian tới, phát thanh số sẽ nhanh chóng trở nên phổ biến tại Châu Á nói chung và Việt Nam nói riêng, các cơ quan thuộc Bộ Thông tin và Truyền thông đã tích cực hỗ trợ và phối hợp với Đài Tiếng nói Việt Nam trong việc hình thành Bộ Tiêu chuẩn Việt Nam về phát thanh số mặt đất. Cụ thể hoá nhiệm vụ này, trong năm 2021, Bộ Thông tin và Truyền thông đã triển khai đề tài: “Nghiên cứu hiện trạng và Đề xuất giải pháp quản lý chất lượng dịch vụ phát thanh số ở Việt Nam” có sự tham gia của các chuyên gia, đại diện trong lĩnh vực phát thanh số tại Việt Nam. Kết quả của đề tài nghiên cứu đã được thể hiện là dự thảo Tiêu chuẩn kỹ thuật về quản lý chất lượng dịch vụ phát thanh số mặt đất tập trung vào công nghệ phát thanh số DAB+.

Với các bước chuẩn bị dài hạn, đồng bộ, thời gian tới đây, hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn về phát thanh số dần hoàn thiện, đây là cơ sở khoa học và thực tiễn để định hướng triển khai phát thanh số mặt đất tại Việt Nam. Chúng ta có thể tin tưởng, thời gian tới, khi phát thanh số chính thức hiện diện dịch vụ tại Việt Nam, thính giả nghe đài sẽ được thụ hưởng nội dung chương trình với chất lượng cao, đa dạng thể loại và hình thức thể hiện kèm theo nhiều dịch vụ giá trị gia tăng làm phong phú thêm trải nghiệm của người nghe..

Nguồn: https://laodong.vn/cong-nghe/cong-nghe-phat-thanh-so-dang-dan-thay-doi-xu-huong-nghe-cac-noi-dung-tai-viet-nam-988719.ldo