Tại Pháp, vào tháng 10/2018, chính phủ đã bắt đầu tiến hành quản lý việc người dùng Facebook bán hàng online, nhằm củng cố sức mạnh của các nhà chức trách trong việc chống gian lận thuế và cho phép sử dụng dữ liệu trực tuyến rộng hơn nhằm tăng cường kiểm soát tài chính.

Mới đây, Bộ trưởng Ngân sách Pháp Gerald Darmanin cho biết cơ quan thuế sẽ bắt đầu rà soát các tài khoản mạng xã hội từ đầu năm 2019 trong chương trình thí điểm chống lại những người trốn thuế. Theo trích đoạn được công bố, ý tưởng nhằm phát hiện những hành vi gian lận thuế bằng cách phân tích dữ liệu được người dùng công khai trên mạng.

Bộ trưởng phát biểu trên chương trình: “Chính quyền có thể kiểm tra nếu bạn đăng nhiều ảnh chụp bản thân với chiếc xe hạng sang trong khi bạn không có của cải để sở hữu một chiếc, rất có thể đó là xe của anh em họ hay bạn gái cho bạn mượn nhưng cũng có thể không phải”.

Như vậy, từ đầu năm 2019, cơ quan thuế của Pháp sẽ bắt đầu kiểm tra các tài khoản mạng xã hội để tìm kiếm những người trốn thuế hay gian lận thuế.

Trong khi đó, ở Australia, từ năm 2016, Cục Thuế Úc (ATO) đã sử dụng bài viết trên mạng xã hội, học bạ và dữ liệu xuất nhập cảnh để chặn đứng hành vi gian lận thuế tinh vi. Ủy viên Chris Jordan cho biết văn phòng điều tra dữ liệu thu thập được từ các nền tảng như Facebook để tìm kiếm các trường hợp có lối sống không tương xứng với thu nhập của họ và sau đó truy thu thuế.

Chẳng hạn, ông dẫn ra ví dụ về gia đình có chồng làm kinh doanh, thu nhập chịu thuế 80.000 USD còn vợ kiếm được 60.000 USD. Tuy nhiên, khi khớp dữ liệu, họ phát hiện gia đình có 3 con đều học trường tư với chi phí ước tính 75.000 USD, còn hồ sơ xuất nhập cảnh và bài đăng mạng xã hội cho thấy 5 chuyến bay hạng doanh nhân và 1 kỳ nghỉ tại khu trượt tuyết Whistler.

Theo người phát ngôn của ATO, “thực tế trong kỷ nguyên chúng ta đang sống, ngày càng nhiều thông tin được công khai, đặc biệt trên mạng xã hội. Chúng tôi không bao giờ tìm kiếm thông tin này với những người làm điều đúng đắn và minh bạch. Chúng tôi chỉ tìm kiếm khi có thứ gì đó không hợp lý. Chúng tôi tiếp tục ủng hộ những ai làm đúng, còn xác định và có hành động chống lại những người ngược lại”.

Chính sách của ATO về việc sử dụng mạng xã hội quy định nhân viên thuế chỉ truy cập các trang mạng xã hội thông qua nhà cung cấp dịch vụ như Google. Họ củng chỉ được xem thông tin công khai do “có nhiều thông tin có thể xem trên mạng xã hội mà không cần đăng nhập”.

Ngoài Pháp và Australia, một số quốc gia khác cũng đã triển khai biện pháp tìm kiếm người trốn thuế dựa trên các bài đăng trên mạng xã hội, trong đó có cả Mỹ.

Tại Việt Nam, vấn đề thu thuế bán hàng qua Facebook cũng đã gây nhiều tranh cãi. Theo đó, mạng xã hội có một trong những hình thức hoạt động như cho phép người tham gia được mở các gian hàng trên đó để trưng bày, giới thiệu hàng hóa, dịch vụ; cho phép người tham gia lập các website nhánh để trưng bày, giới thiệu hàng hóa, dịch vụ hoặc website có chuyên mục mua bán cho phép người tham gia đăng tin mua bán hàng hóa, dịch vụ phải tiến hành đăng ký với Bộ Công Thương dưới hình thức sàn giao dịch thương mại điện tử.

Người bán hàng trên các mạng xã hội phải tuân thủ những quy định tại nghị định 52/2013/NĐ-CP. Người bàn hàng cần cung cấp đầy đủ và chính xác thông tin như: tên, địa chỉ, số điện thoại, mã số thuế cá nhân (nếu có) cho chủ sàn giao dịch thương mại điện tử khi đăng ký sử dụng dịch vụ.

Đồng thời, người bán hàng cũng phải cung cấp đầy đủ thông tin về hàng hóa, dịch vụ theo quy định khi bán hàng hóa; cung cấp tình hình kinh doanh của mình khi có yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, để phục vụ hoạt động thống kê thương mại điện tử.

Người bán hàng phải tuân thủ các quy định của pháp luật về thanh toán, quảng cáo, khuyến mại, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và các quy định của pháp luật có liên quan khác khi bán hàng hóa hoặc cung ứng dịch vụ trên sàn giao dịch thương mại điện tử.

Đồng thời, người bán hàng phải thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế theo quy định của pháp luật.