Facebook và YouTube là 2 mạng xã hội phổ biến và chiếm thị phần lớn nhất trên bình diện thế giới. Tuy nhiên, theo khảo sát của tổ công tác thúc đẩy hệ sinh thái số Việt Nam, trong số các quốc gia mà Facebook được phép hoạt động, Nga là quốc gia duy nhất mà mạng xã hội này không chiếm được thị phần đa số. Thay vào đó, phần lớn thị phần mạng xã hội tại Nga nằm trong tay VK (Vkontakte), một mạng xã hội do chính người Nga phát triển.

VK có khoảng 100 triệu người dùng thường xuyên tại Nga. Mạng xã hội này cũng phổ biến tại các nước thuộc khối Cộng đồng các Quốc gia độc lập (SNG) với tổng cộng khoảng 170 triệu người dùng.

Trong khi đó, tại một quốc gia khác là Trung Quốc, Facebook và YouTube cũng chiếm thị phần rất nhỏ. Tuy nhiên khác với Nga, Trung Quốc có sự cấm đoán và kiểm duyệt chặt chẽ với các mạng xã hội nước ngoài. Trong khi đó, các sản phẩm dịch vụ số nội địa tại Trung Quốc lại hình thành nên được một hệ sinh thái riêng với khả năng đáp ứng tốt nhu cầu của người dùng trong nước.

Trung Quốc là một trong những quốc gia đầu tiên nói không với Facebook và các mạng xã hội nước ngoài khác. Sau khi bị chặn tại Trung Quốc vào năm 2009 vì lý do an ninh quốc gia, ông chủ Facebook, Mark Zuckerberg đã có rất nhiều nỗ lực để trở lại thị trường này từ việc mở văn phòng, công ty con, mua lại các công ty địa phương, tạo quan hệ tốt với các quan chức chính phủ cho đến việc tự bản thân học tiếng Hoa.

Một trong những nỗ lực gần đây suýt thành công của Zuckerberg là trung tâm sáng tạo “một ngày” tại Hàng Châu, đại bản doanh của Alibaba. Theo Reuters, Facebook đang mở một công ty con (Facebook Technology vốn dự tính là 30 triệu USD) để đầu tư vào các startup và kỹ sư địa phương vào cuối tháng 7 vừa qua.

Về phía Chính phủ Trung Quốc, cánh cửa đóng lại với Facebook từ năm 2009 lại mở ra một cơ hội cho mạng xã hội trong nước. Đó là WeChat (thuộc sở hữu của Tencent), với 900 triệu người dùng hằng ngày.

Ngược lại với Facebook, WeChat lại bắt đầu là một ứng dụng nhắn tin (Facebook Messenger xuất hiện sau Facebook). Hệ sinh thái của WeChat được phát triển nhanh chóng và đa dạng, thậm chí còn vượt xa hơn Facebook khi cung ứng cả các dịch vụ tài chính.

Tuy WeChat Pay xuất hiện cách đây chưa lâu nhưng đã được đánh giá là đối thủ tiềm năng của các tên tuổi trong ngành tài chính như Visa, MasterCard và American Express. Ngoài hưởng lợi từ chính sách bài ngoại và sự am hiểu thị trường của một sản phẩm địa phương, sinh sau đẻ muộn cũng mang lại cho WeChat lợi thế thời điểm, khi Tencent không phải đi khai phá thị trường khi thiết lập mạng xã hội trong vài năm sau.

Mới đây, Papua New Guinea trở thành đất nước đầu tiên chặn Facebook tới một tháng để điều tra vấn nạn tin giả và người dùng giả mạo. Chính phủ Papua New Guinea quyết định chặn hoàn toàn Facebook trong vòng một tháng. Bộ trưởng Truyền thông của nước này, ông Sam Basil, cho biết khoảng thời gian một tháng là để các cơ quan điều tra, nghiên cứu người dùng và tìm ra cách khắc phục các vấn đề bao gồm tin giả, người dùng giả và lan truyền nội dung khiêu dâm.

“Khoảng thời gian này giúp chúng tôi thu thập thông tin để tìm và lọc những người đứng sau các tài khoản giả mạo, người dùng đăng ảnh khiêu dâm hay lan truyền thông tin giả mạo, sai sự thật. Điều này giúp cho những người dùng với danh tính thật có thể sử dụng mạng xã hội một cách có trách nhiệm”.

Thậm chí, chính phủ Papua New Guinea  cho biết sẽ nghiên cứu trường hợp của các quốc gia khác để đưa ra giải pháp phù hợp cho Facebook. Có khả năng nước này sẽ tự phát triển một mạng xã hội cho công dân với yêu cầu về danh tính khắt khe hơn.

Ngoài ra, những quốc gia vắng bóng Facebook còn có Braxin, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Nga và một số nước thuộc lãnh thổ Trung Đông như Ả Rập Xê Út, Cô-Oét, Siri…

Trong khi đó, tại Nhật Bản, những mạng xã hội hàng đầu là Mobage-Town, Gree, Mixi và Mobage Yahoo, kế đến là Twitter và Facebook. Yếu tố thu hút người sử dụng trên mạng xã hội tại Nhật Bản chính là game chứ không phải chia sẻ thông tin như Facebook hay Twitter. Các nhà nghiên cứu Nhật Bản phát hiện ra rằng có đến 75,4% người sử dụng tại quốc gia này truy cập mạng xã hội từ điện thoại.